þriðjudagur, maí 19, 2009

Sankt Gallen

Baldvin spyr áhugaverðar spurningar í commenti hérna að neðan: hvort að við værum jafn hrifin af Rómeó og júlíu ef við vissum ekki hver hefði skrifað það.

Hann vill að við leggjum til hliðar þekkingu okkar á Shakespeare og skoðum bara verkið í sjálfu sér

Þetta er góður punktur...

Ég mun svara honum ítarlega innan skamms á www.mittleikhus.blogspot.com

En hitt vil ég segja hér...

Að það sem gerir það að verkum að það er gott að vita eftir hvern verkið er, er það að maður getur staðsett verkið innan höfundarsafnsins, og þar með fær verkið sinn stað. Það er, maður getur borið verkið saman við önnur verk höfundar og þannig komist dýpra inn í það, skoðað það útfrá fleiri vinklum, en annars væri hægt.

Til dæmis er áhugavert að skoða nálgun Shakespeare að ástinni í Rómeó og júlíu annars vegar, þar sem eina útgönguleiðin er dauði, og jónsmessunæturdraumi hinsvegar, þar sem þau koma út úr skóginum í lok verksins og lifa hamingjusöm alla tíð eftir það. Hvað veldur mismunaid nálgun milli verkanna?

En þessi verk (sem bæði eru skrifaðu í kringum 1596) eiga það sameiginlegt að nota mun á nótt og degi (draumi og veruleika) sem bakgrunn verkanna. Shakespeare er hér mjög upptekinn af andstæðum (sem hann er reyndar alla tíð en hér er er það sérlega áþreyfanlegt þar sem hann notar mjög skýrar andstæður nótt vs dag, hatur vs ást, draumar vs veruleiki, húmor vs tragík) og því fær ímyndunaraflið hér lausan tauminn.

Það er heldur ekki tilviljun að þetta eru báðar fantasíur. Seinna koma svo söguharmleikirnir sem eru mikið mun jarðbundnari, en leikvöllur hinar mótsagnakenndu ástar eru fantasíur.

Það getur því komið sér vel, aukið mjög á skilning og mögulegan lestur að þekkja höfund og geta borið saman höfundarverkið.

Það þarf svo ekki að þýða að allt sem viðkomandi setur á blað sé helber snilld, ekki heldur hjá Shakespeare. Og auðvitað er það pínku hættulegt að hefja hann upp til skýjanna, en á hinn bóginn skora ég á hvern þann sem er að vinna að Shakespeare að komast hjá því að vera frá sér numinn af dýptinni sem hann býr yfir.

Það er nefnilega líka í lagi stundum að vera kjaftstopp!

Þorleifur

Engin ummæli: